Tüm Türkiye’nin beklediği yeni minimum fiyat Aralık ayında toplanacak Minimum Fiyat Tespit Komitesi tarafından belirlenecek. Lakin Temmuz ayında taban fiyata gelen orta artırımın akabinde yılbaşında taban fiyatın ne kadar olacağı üzerine bir çok kestirimde gelmeye başladı.
ERDOĞAN’DAN TABAN FİYATA ARTIRIM İLETİSİ: KELAMIMIZI TUTACAĞIZ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan minimum fiyat artırımı için “Önümüzdeki yılbaşında daha ileri adımlar atarak telafi kelamımızı yerine getirmeyi sürdüreceğiz” tabirlerini kullandı. İş dünyası ise yeni taban fiyata hazırız bildirisi verdi.
Hükümet tarafından yapılan açıklamalar minimum fiyat artırımında enflasyon oranı ve bununla birlikte refah hissesi olacağı önünde…
İşte enflasyon sayıları ve refah yapına nazaran hesaplanan 2023 yılı taban fiyat maaşları;
ASGARİ FİYATTA TAHMİNLERİ
-Orta Vadeli Program’da 2022 yılı enflasyon iddiası yüzde 65 olarak yer aldı. Şayet yıllık artış hesabı yapılırsa yeni taban fiyat Ocak ayındaki 4.253,40 lira düzeyinden yüzde 65 artırım ile 7.018,11 liraya çıkabilecek. Yeni fiyat, 5 puan refah hissesi eklenirse 7.230,78, 7 puan ek edilirse 7.315,85, enflasyonun 10 puan üstüne çıkılırsa da yüzde 75 artışla 7.443,45 liraya ulaşacak.
– Merkez Bankası’nın Piyasa İştirakçileri Anketi’nde cari yıl sonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi yüzde 67.78 oldu. Bu artış Ocak ayında 4.253,40 lira olan fiyata yansıtılırsa, yeni taban fiyat 7.136,35 liraya ulaşacak. 5 puan refah hissesi eklenirse 7.349,02, 7 puan ek edilirse 7.434,09, 10 puan eklenirse 7.561,69 lira düzeyine çıkılacak.
-Yıl sonu enflasyon varsayımı AA Finans’ın Beklenti Anketi’nde ise yüzde 73.88 olarak yer aldı. Şayet bu oran yansıtılırsa yeni minimum fiyat Ocak’taki 4.253,40 liradan 7.395,81 lirayı bulacak. Eklenen refah hissesi 5 puan olursa net minimum fiyat 7.608,48, 7 puan olarak belirlenirse 7.693,55, 10 puan olursa 7.821,15 liraya yükselecek.
2. ARTIRIM FORMÜLÜ
2022 yılı enflasyon varsayımının mevcut taban fiyata eklenmesi üzerinde de duruluyor. Temmuz’da net 5.500,35 liraya çıkan minimum fiyat bu durumda enflasyon varsayımlarına nazaran şöyle değişecek:
-Yüzde 65 enflasyon iddiası yansıtılırsa net minimum fiyat 5.500,35 liradan 9.075,58 liraya yükselecek. Enflasyonun 5 puan üstü artış yapılırsa 9.350,60, 7 puan üstü artış olursa 9.460,62, 10 puan üstü artış yapılırsa 9.625,61 lirayı bulacak.
– Piyasa İştirakçileri Anketi’ndeki yüzde 67.78’lik 2022 enflasyon iddiası mevcut taban fiyata yansıtılırsa yeni fiyat 9.228,49 liraya ulaşacak. Minimum fiyat, bu orana 5 puan eklenirse 9.503,50 lira, 7 puan eklenirse 9.613,51 lira, 10 puan eklenirse 9.778,52 lira olabilecek.
– Yüzde 73.88’lik 2022 yılı enflasyon varsayımıyla ise net taban fiyat 5.500,35 liradan 9.564,01 liraya çıkabilecek.
Bu enflasyon kestiriminin 5 puan üstü artış yapılırsa yeni minimum fiyat 9.839,02, 7 puan üstü artış olursa 9.949,03, 10 puan üstü artış yapılırsa 10.114,04 lira düzeyine yükselecek.
FORMÜL:3 6 AYLIK ENFLASYON FORMÜLÜ
Mevcut taban fiyata 6 aylık enflasyon ve refah hissesi eklenerek de yeni fiyat belirlenebilir. Burada da 6 aylık enflasyon iddialarına nazaran şu tablo ortaya çıkıyor:
5,500 TL üzerinden hesaplama ile yüzde 15,91 artırımlı: 6,375 TL
5 Puan eklenirse: 6,650 TL
7 puan eklenirse: 6760 TL
10 puan eklenirse: 6,925 TL
Yüzde 17,86 artırımlı: 6,482 TL
5 puan eklenirse: 6,757 TL
7 puan eklenirse: 6,867 TL
10 puan eklenirse: 7,032 TL
Yüzde 22,15 artırımlı: 6,718 TL
5 puan eklenirse: 6,993 TL
7 puan eklenirse: 7,103 TL
10 puan eklenirse: 7,268 TL
İŞ DÜNYASI MİNİMUM FİYAT ARTIRIMI İÇİN NE DİYOR?
Asgari fiyata yapılacak artırıma ilişkin konuşan İTO Başkanı Avdagiç, “Enflasyonun birkaç puan üzerinde eklenecek bir refah hissesini iş dünyası makul karşılar. Kimseyi rahatsız etmez. Bunun altında bir şey beklemek rasyonel de olmaz.” dedi.
MÜSİAD BAŞKANI ASMALI: KISIR DÖNGÜYE GİRMEYİN
Asgari fiyatla ilgili de bildiri veren Asmalı, “Bir istikrar siyaseti izlenmeli. Bizler her vakit çalışanın, işçinin alın terini kurumadan verilmesini düşünen bir inanca mensubuz. Dolayısıyla bu noktada sanayiciye kazanırken, tüccar kazanırken, çalışanlarının ezilmesine, onların alım gücünün düşmesine asla gönlümüz razı olmaz. Bu hususta yanlış anlaşılmak istemem. Tam da bu noktada bütün bunları yaparken de enflasyon arttı, minimum fiyatı arttıralım. Taban fiyatın artışıyla üretim maliyetleri attı, eserlere bir daha artırım yapalım. Bu türlü bir kısır döngüye de gitmemek lazım. Enflasyonu aşağı çekmek ve alım gücünü artırmak temel olmalı. Biz şimdi minimum fiyatla ilgili tartışmaların çok erken olduğunu düşünüyoruz. Bunun Aralık’ta konuşulması gerektiğini söylüyoruz. Bu noktada biz de kendi ortamızda şimdi bir durum değerlendirmesi yapmadık.” dedi.